Адзіны дзень інфармавання

18.01.2024

ГОД ЯКАСЦІ – ЗАЛОГ ПОСПЕХУ САЦЫЯЛЬНА-ЭКАНАМІЧНАГА РАЗВІЦЦЯ КРАІНЫ

Матэрыял падрыхтаваны Акадэміяй кіравання пры Прэзідэнце Рэспублікі Беларусь на аснове інфармацыі рэспубліканскіх органаў дзяржаўнага кіравання, Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, матэрыялаў агенцтва "БелТА" і газеты "СБ. Беларусь сёння“

Ва ўсіх перадавых у тэхнічных адносінах краінах свету вялікая ўвага надаецца праблемам павышэння якасці прадукцыі. Гэта адносіцца да спажывецкіх тавараў, да сродкаў вытворчасці, да сельскагаспадарчай прадукцыі, да будаўнічых збудаванняў і ўвогуле да ўсіх прадуктаў працы чалавека і эфектыўнай працы як такой.

Міжнародныя стандарты тлумачаць якасць, як здольнасць характарыстык прадукцыі (сістэмы, працэсу) задаволіць патрабаванні спажыўцоў і іншых зацікаўленых бакоў. Пры гэтым у многіх краінах у паняцце "якасць" укладваецца розны сэнс.

Даведачна:

Напрыклад, у Германіі - гэта "адпаведнасць характарыстыкам", у Францыі - "пачуццё задавальнення", "раскоша", у Італіі - "стыль", у Японіі - "удасканаленне", "бездакорнасць".

У Беларусі з сярэдзіны 1990-х гадоў дасягненне якасці ва ўсіх сферах жыццядзейнасці краіны першапачаткова было вызначана найважнейшай задачай дзяржаўнай палітыкі. У беларускай мадэлі сацыяльна арыентаванай рыначнай эканомікі якасць разглядаецца, у першую чаргу, з пазіцыі якасці жыцця людзей.

Пры гэтым кожны з нас з'яўляецца не толькі спажыўцом, але і стваральнікам якасці. Ад таго, наколькі якасным будзе стаўленне да працы, да таго, што і як чалавек робіць на сваім працоўным месцы, залежыць канкурэнтаздольнасць беларускіх тавараў, паслуг, а значыць - узровень дабрабыту краіны ў цэлым і кожнага грамадзяніна.

У мэтах далейшага павышэння якасці жыцця беларускага народа, забеспячэння канкурэнтаздольнасці нацыянальнай эканомікі на сусветнай арэне, стымулявання ініцыятывы, фарміравання ў грамадстве адказнасці за вынікі сваёй працы і пачуцця дачынення да будучыні краіны Кіраўнік дзяржавы 27 лістапада 2023 г. падпісаў Указ № 375 ”Аб аб'яўленні 2024 года Годам якасці“.

5 студзеня 2024 года ў ходзе нарады аб асноўных напрамках работы па ўдасканаленню якасці ў 2024 годзе і Знаку якасці Рэспублікі Беларусь Прэзідэнт нашай краіны падкрэсліў: "Мы павінны перасягнуць сябе... Мы прыйшлі да такой сітуацыі, калі трэба ўзнімацца на прыступку вышэй, а можа быць, і на дзве. Па-першае, нас ціснуць са ўсіх бакоў, лягчэй не будзе, гэта аб'ектыўна. А па-другое, нельга спыніцца. Калі спынімся, пачнецца загніванне, як у гісторыі нашай дзяржавы часта бывала (і не толькі нашай)» .

Якасць працы - залог канкурэнтаздольнасці Беларусі

Якасць - гэта важнейшы прыярытэт у палітыцы нашай краіны. Дасягненне высокай якасці беларускай прадукцыі, якія аказваюцца ў нашай краіне паслуг - вызначальны фактар ​​паспяховага прасоўвання айчынных тавараў на знешніх рынках, а значыць - умацаванне нацыянальнай эканомікі.

Галоўны крытэрый высокай якасці айчыннай прадукцыі - гэта экспарт экспарт беларускіх тавараў і паслуг і пазнавальнасць нашага нацыянальнага брэнда "Зроблена ў Беларусі", які прадстаўлены ў 160 краінах свету.

Згодна са статыстыкай, за 11 месяцаў 2023 года беларускі экспарт дасягнуў 36 млрд. даляраў і перавысіў паказчык за аналагічны перыяд 2022 года амаль на 6%. Расце і геаграфія паставак.

Аб пазнавальнасці Беларусі сведчыць не толькі рост экспарту, але і колькасці людзей, якія наведваюць краіну. Летась у Беларусі пабывалі 1,6 млн чалавек са 173 краін (гэта толькі арганізаваныя наведванні) .

Запатрабаваны сярод іншаземцаў не толькі славутасці нашай краіны: да нас едуць лячыцца (у 2023 годзе 123 тыс. грамадзян са 149 краін аказаны медыцынскія паслугі) і вучыцца (25 тыс. студэнтаў з больш як 100 краін свету атрымліваюць адукацыю ў Беларусі) .

"Па-беларуску" - ужо значыць якасна. Канкурэнтнай перавагай нашай прадукцыі былі і застаюцца суадносіны "кошт - якасць".

Павышэнне якасці прадукцыі прадугледжвае ўкараненне сучасных тэхналогій вытворчасці, форм кантролю якасці і арганізацыі працы, рацыяналізатарскіх ініцыятыў, а таксама высокую матывацыю супрацоўнікаў і падтрыманне спрыяльнай атмасферы ўнутры калектыву. Тут праца знойдзецца ўсім: кіраўнікам і навукоўцам, вытворцам і грамадскім актывістам.

Трэба даступна растлумачыць кожнаму працаўніку новыя правілы, па якіх яму эканамічна будзе невыгодна працаваць дрэнна. Якасць працы, строгае захаванне тэхналагічнай дысцыпліны з'яўляюцца ўмовамі падвышэння дабрабыту чалавека.

Як справядліва адзначыў Кіраўнік нашай дзяржавы на нарадзе 5 студзеня 2024 г., ”не павінна быць фармалізму і разгільдзяйства… Пачынайце з сябе. Своечасова прыходзьце на працу і пачынайце працаваць якасна“ .

Ключавыя напрамкі па павышэнні якасці вытворчасці і якасці жыцця:

  • павышэнне канкурэнтаздольнасці прамысловага комплексу (вытворчасць запатрабаванай якаснай, у тым ліку экспартна-арыентаванай і імпартазамяшчальнай, прадукцыі; павышэнне ўзроўню сэрвісу (пасляпродажнага абслугоўвання) беларускімі вытворцамі) ; 
  • беражлівыя і прадуманыя адносіны да рэсурсаў (далейшая мадэрнізацыя і тэхнічнае перааснашчэнне вытворчасцей з укараненнем сучасных рэсурса- і энергазберагальных тэхналогій, абсталявання і матэрыялаў; прымяненне сучасных матэрыялаў і тэхналогій пры праектаванні і будаўніцтве шматкватэрных жылых дамоў) ; 
  • устойлівая энергетыка і энергаэфектыўнасць (мадэрнізацыя электраэнергетычнай інфраструктуры за кошт рэканструкцыі і будаўніцтва ліній электраперадачы розных класаў напругі ў аб'ёме не менш за 2700 км; пашырэнне магчымасцей выкарыстання насельніцтвам электрычнай энергіі для мэт ацяплення і гарачага водазабеспячэння) ; 
  • паскоранае развіццё сферы паслуг (павышэнне якасці бытавога абслугоўвання насельніцтва ў сельскай мясцовасці; удасканаленне функцыяналу партала рэйтынгавай ацэнкі арганізацый, якія аказваюць паслугі, што забяспечваюць жыццядзейнасць насельніцтва) ; 
  • стварэнне камфортных умоў для інвесціравання і вядзення бізнесу (садзейнічанне росту кааперацыйных ланцужкоў, якія ствараюцца прамысловымі флагманамі з суб'ектамі малога і сярэдняга бізнесу; удасканаленне электроннага ўзаемадзеяння з плацельшчыкамі ў мэтах забеспячэння камфортных умоў для добраахвотнага выканання падатковых абавязацельстваў) ; 
  • умацаванне дэмаграфічнага патэнцыялу і здароўя нацыі (прапаганда здаровага ладу жыцця для якаснага даўгалецця і захавання здароўя нацыі; правядзенне дыспансерызацыі насельніцтва) ; 
  • павышэнне якасці і даступнасці адукацыі.

Важна памятаць, што бягучыя выклікі эканомікі - гэта не толькі абмежаванні, але і новыя магчымасці для павышэння канкурэнтаздольнасці нашай прадукцыі. Нягледзячы на ​​спробы прыхільнікаў даляравай мадэлі сусветнай эканомікі захаваць сваё панаванне, перафарматаванне свету ўжо не спыніць. Мы бачым яго новыя контуры і месца нашай краіны ў ім. Пропускам для нас у гэты новы свет служаць дасягненні эканомікі, дзяліцца якімі мы гатовы з усімі, хто бачыць у Беларусі партнёра. У сувязі з гэтым попыт на Беларусь у свеце каласальны. Айчынныя тэхналогіі, вытворчасці, паслугі даюць магчымасць забяспечваць суверэнітэт краіны сёння і з'яўляюцца залогам паспяховай будучыні. Пры адной умове - калі мы будзем нястомна працаваць над якасцю, як гэта заўсёды было ўласціва беларусам.

Забеспячэнне якасных паказчыкаў шляхам стымулявання ініцыятывы, умацавання ў грамадстве сацыяльнага аптымізму

Якасць - гэта паказчык не толькі эканамічнай выгады і мэтазгоднасці, але таксама сацыяльнага здароўя і дабрабыту. Гэта мае на ўвазе неабходнасць павышанай увагі да наступных пазіцый:

фарміраванні пачуцця асабістай адказнасці за вынік працы. Кожны павінен разумець простую ісціну - добрасумленнае выкананне сваіх абавязкаў з'яўляецца ключавой умовай дасягнення агульнага поспеху;

павышэнню матывацыі працы. Тут дарэчы выкарыстоўваць савецкую спадчыну і досвед (спаборніцтвы, рацыяналізатарства, настаўніцтва, меры маральнага і матэрыяльнага стымулявання і інш.) ;

падтрыманню здаровага і спрыяльнага маральна-псіхалагічнага клімату ў працоўным калектыве, без якога немагчыма фармаванне датычнасці да вынікаў агульнай працы.

Стымуляваць арганізацыі ў рабоце па павышэнні якасці і канкурэнтаздольнасці прадукцыі, работ і паслуг, укараненню сучасных метадаў менеджменту якасці дапамагаюць рэспубліканскія конкурсы ў галіне якасці і дзелавой дасканаласці.

Кантроль за якасцю вырабленай прадукцыі або выкананых работ - гэта не толькі задача тэхнолагаў, яна павінна стаць важнай задачай для пярвічак ФПБ, БРСМ, Белай Русі, а грамадскі кантроль за забеспячэннем якасці - адным з напрамкаў іх дзейнасці.

У ідэале кожны грамадзянін павінен усведамляць, што дабрабыт краіны, ад якога залежыць асабістая задаволенасць якасцю жыцця, перш за ўсё забяспечваецца эфектыўнасцю яго працы.

У сваю чаргу людзі працы заслугоўваюць, каб у іх грамадства бачыла сваіх герояў, а працавітасць і прафесіяналізм сталі меркай сацыяльнага поспеху і грамадскага прызнання.

Знак якасці: традыцыя мінулага і сучаснасць

Працавітым беларусам ментальна блізкі і Год якасці, і "Знак якасці". Рыхтуецца праект Указа Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь "Аб Дзяржаўным знаку якасці". Прысваенне дадзенага знака будзе азначаць вышэйшую ступень як адзнакі і прызнанні прадукцыі прадпрыемства, так і адказнасці за аказаны давер.

знак качества.png

Дзяржаўны знак якасці ўяўляе сабой пяцікутнік чырвонага колеру са злёгку выпуклымі бакамі.

У цэнтры Дзяржаўнага знака якасці на белым полі – стылізаваная выява перавернутай літары "К" з двух стрэлападобных элементаў чырвонага колеру. У верхняй частцы Дзяржаўнага знака якасці - надпіс "БЕЛАРУСЬ" чырвонага колеру.

Пяць кутоў Дзяржаўнага знака якасці сімвалізуюць якасць беларускай прадукцыі, якая дасягаецца спалучэннем пяці паказчыкаў вытворчасці: бяспекі, экалагічнасці, інавацыйнасці, тэхналагічнасці і эстэтычнасці.

Ніжні стреловидный элемент азначае ўстойлівасць сістэмы якасці, верхні, як сімвалічныя шалі, - аптымальныя суадносіны грамадскай думкі аб прадукцыі і дасягненняў вытворчасці.

У сваім навагоднім звароце да беларускага народа Прэзідэнт Рэспублікі Беларусь сказаў: ”Якасць даўно стала стылем жыцця беларусаў, нацыянальнай рысай, а зараз стане сімвалам усіх пачынанняў. У нашае жыццё вернецца добрая традыцыя прысвойваць ганаровы знак лепшым вытворцам тавараў і паслуг. Яго першыя ўладальнікі ўвойдуць у гісторыю незалежнай Беларусі“ .

У гэтым пытанні Беларусь будзе засноўвацца на традыцыях савецкага перыяду. ”Гэты гістарычны перыяд даў старт нашаму нацыянальнаму развіццю. Цяпер вы разумееце, чаму я "чапляюся" за той савецкі час: калі б не было таго савецкага часу, не было б самых сучасных і новых узораў. Загубіць усё - прасцей, але на базе чаго мы б стваралі новыя, прагрэсіўныя ўзоры? Гэтай базы б не было. Разумныя людзі захоўваюць і развіваюць усё тое, што назапашана ранейшымі пакаленнямі. Мы гэта зрабілі“ , – заявіў на нарадзе 5 студзеня 2024 г. беларускі лідэр.

Даведачна:

Дзяржаўны знак якасці СССР уведзены ў дзеянне 20 красавіка 1967 г. у мэтах стымулявання павышэння якасці і эфектыўнасці грамадскай вытворчасці. Ён распрацаваны Усесаюзным навукова-даследчым інстытутам стандартызацыі.

”Знак якасці“ ў БССР

Першым Дзяржаўны знак якасці ў рэспубліцы атрымала прадукцыя БелАЗа - кар'ерны самазвал БЕЛАЗ 540.

Калі ў 1967-1970 гадах ён прысвоены 54 вырабам, то ўжо ў 1973 годзе - 614. На пачатак 1978 года ў БССР Дзяржаўны знак якасці мелі 2,8 тыс. вырабаў, з іх 1,9 тыс. - тавары народнага спажывання. Доля прадукцыі з Дзяржаўным знакам якасці ў агульным яе выпуску складала: стругальных станкоў - 93,7%, працяглых станкоў - 78,9%, вымяральных прыбораў - 48,3%, грузавых аўтамабіляў - 94,2%, трактароў - 98%, матацыклаў - 86,2%, халадзільнікаў бытавых - 92%, тэлевізараў шырокавяшчальных - 53,3%, радыёпрымачоў шырокавяшчальных - 39,9%.

У ліку атэставаных вырабаў - аўтамабілі сямейства МАЗ і БелАЗ, металарэжучыя станкі, трактары, вымяральныя прыборы, тэлевізары, халадзільнікі, мэблевыя гарнітуры, наручны гадзіннік, тканіны, швейныя і трыкатажныя вырабы, харчовая і іншая прадукцыя беларускіх прадпрыемстваў.

Афіцыйна выкарыстанне Дзяржаўнага знака якасці спынена з распадам СССР, аднак некаторыя вытворцы працягвалі наносіць яго на сваю прадукцыю да 1994 года.

На прысваенне Дзяржаўнага знака якасці суверэннай Беларусі можа прэтэндаваць прадукцыя такіх вядомых у нашай краіне і за мяжой кампаній як ААТ "МТЗ" (трактар ​​Belarus) , ААТ "БЕЛАЗ" - кіруючая кампанія холдынгу "БЕЛАЗ-ХОЛДЫНГ" (кар'ерны самазвал БЕЛАЗ 7513) , ААТ "МАЗ" - кіруючая кампанія холдынгу "БЕЛАВТОМАЗ" (аўтамабіль-самазвал МАЗ-65262L) ; ААТ "ІНТЭГРАЛ" - кіруючая кампанія холдынгу "ІНТЭГРАЛ" (лінейка лавінных фотадыёдаў) , КУП "Малочны гасцінец" (малочная прадукцыя ў асартыменце) і інш.

Пры гэтым на нарадзе 5 студзеня 2024 г. Кіраўнік дзяржавы заявіў: “БЕЛАЗы, МТЗ, МАЗ і гэтак далей - не могуць не мець знака якасці на нейкі свой тавар. Але гэты тавар павінен быць унікальным, ён павінен быць канкурэнтаздольным на міжнародных рынках“ .

Новы знак будзе атрымліваць найлепшая прадукцыя. Аднак гэта не значыць, што астатняя прадукцыя і паслугі стануць горшымі або будуць няякаснымі. Наадварот - гэта стымул і матывацыя да таго, каб дасягнуць больш высокай планкі ў ацэнцы, знайсці самыя эфектыўныя рашэнні і прыёмы ў працы, і атрымаць найлепшы вынік.

Мы гаворым аб руху ўверх - стварэнні новага механізму яшчэ больш моцнай канкурэнцыі і матывацыі.

І вызначальнымі тут павінны быць захады нематэрыяльнага стымулявання, як гэта і было ў часы СССР.

З аднаго боку - гонар вытворцы за якасць сваёй працы і наступны за гэтым грамадскі статут. З іншага - пазнавальнасць прадукцыі і паслуг і кратнае павышэнне іх запатрабаванасці за кошт гарантаванай адпаведнасці стандартам, які пацвярджаецца дзяржавай.

Павышэнне якасці жыцця - справа кожнага

Неабходна адрозніваць паняцці ўзроўню жыцця і якасці жыцця. Калі ў першым выпадку размова ідзе аб канкрэтным эканамічным паказчыку, які пралічваецца і адлюстроўвае ўзровень забяспечанасці матэрыяльнымі дабротамі, то другі мае на ўвазе ступень задавальнення шырокага кола патрэбнасцей чалавека – матэрыяльных, духоўных, сацыяльных, ахопліваючы фізічнае, псіхалагічнае здароўе чалавека.

Вельмі важна змяніць у людзей стаўленне да разумення якасці. Яго немагчыма вымераць выключна лічбамі. Ёсць вобласці, у якіх толькі сам чалавек можа палепшыць паказчык якасці. Гэта т.зв. "тэрыторыя асабістай адказнасці": самаадукацыя, уласнае здароўе, заняткі спортам, культура адпачынку, сямейных адносін, добраўпарадкаванне тэрыторыі і інш.

У Беларусі створаны ўмовы для далейшага павышэння ўзроўню і якасці жыцця насельніцтва: падтрымліваецца высокі ўзровень бяспекі, ствараюцца новыя працоўныя месцы, забяспечаны ўстойлівы рост рэальнай заработнай платы, роўны доступ да медыцынскага абслугоўвання, адукацыі, захаваны і прымнажаюцца культурныя каштоўнасці, падтрымліваецца высокі ўзровень сацыяльнай абароны, створаны ўмовы для ўдзелу ў грамадскім жыцці.

Даведачна:

Паводле звестак Белстата, рэальныя грашовыя даходы насельніцтва (грашовыя даходы за вылікам падаткаў, збораў і ўзносаў, скарэкціраваныя на індэкс спажывецкіх цэн на тавары і паслугі) у студзені–кастрычніку 2023 г. склалі 106,1% да ўзроўню студзеня–кастрычніка 2022 г.

Аднак дабрабыт павінен быць прадметам сумеснага клопату чалавека і дзяржавы. Асабістая адказнасць грамадзян - самаадукацыя, здароўе, вольны час, сямейны дабрабыт і інш.

”Мы бачым узрастаючы попыт на каштоўнасці сацыяльнай дзяржавы... Вяртанне да гэтых каштоўнасцяў – пытанне якасці жыцця людзей: духоўнай сферы, эканамічнага дабрабыту, сацыяльнай справядлівасці. Усё тут узаемазвязана» , - сказаў Аляксандр Лукашэнка на нарадзе, прысвечанай пытанням правядзення Года якасці.

Якасны падыход - гэта яшчэ і павага да сябе. Жыць і працаваць па прынцыпах якасці - значыць знаходзіцца ў пастаянным асабістым удасканаленні:

  • бесперапынна развівацца, атрымліваць веды. Для рэалізацыі на практыцы прынцыпу "адукацыя праз усё жыццё" дзяржава прадаставіла грамадзянам усе магчымасці; 
  • сачыць за сваім здароўем (своечасовая дыспансерызацыя, здаровае харчаванне і інш.) . У ахове здароўя рэалізаваны шэраг мерапрыемстваў па паляпшэнні якасці і даступнасці медыцынскай дапамогі насельніцтву. Моцнае здароўе - адзін з галоўных паказчыкаў дабрабыту чалавека; 
  • у жыцці чалавека важнае значэнне мае яго культурны вольны час. Для гэтага ў нашай краіне створаны ўсе ўмовы (функцыянуюць тэатры, канцэртныя арганізацыі, музеі, бібліятэкі; праводзяцца фестывалі, святы і інш.) ;  
  • падтрымліваць добрую фізічную форму (уладкаваны пляцоўкі для заняткаў спортам, спартыўнай хадзьбой, веласіпедныя дарожкі, праводзяцца рэспубліканскія і рэгіянальныя спартыўна-масавыя мерапрыемствы, турыстычныя і інш.) ; 
  • жыць у сямейнай згодзе і свеце з навакольнымі людзьмі.

Задача Года якасці - гэта яшчэ і далучэнне насельніцтва да заняткаў спортам, здаровага ладу жыцця, павышэнне культуры правядзення часу, умацаванне сямейных адносін. Таму прыярытэтную ўвагу неабходна ўдзяліць фармаванню ў грамадзян асабістай адказнасці за павышэнне якасці жыцця.

”Людзі павінны бачыць, што гэта Год якасці. І наша самае жорсткае патрабаванне да якасці жыцця людзей, да саміх сябе, комплекс мерапрыемстваў - павінна быць відаць, што ў краіне ідзе Год якасці і калі ён скончыцца, вось яго вынік" , - заявіў Кіраўнік дзяржавы на нарадзе 5 студзеня 2024 г.

****

Беларусь не валодае значнымі прыроднымі багаццямі. Таму дабрабыт жыхароў нашай суверэннай краіны не прыйдзе сам па сабе. Мы можам яго забяспечыць толькі сваёй працай, інтэлектам і настойлівасцю. Поспех залежыць ад таго, наколькі эфектыўна, творча і рэзультатыўна будзе працаваць кожны з нас.

Прэзідэнт Рэспублікі Беларусь А.Р.Лукашэнка 12 верасня 2023 г. у час уручэння дзяржаўных узнагарод заслужаным людзям краіны асабліва падкрэсліў: ”Працуючы ў самых розных сферах, ставячы перад сабой самыя розныя мэты, мы дасягаем высокіх вынікаў, якія ў выніку становяцца агульным поспехам, поспехам усёй нашай краіны. І чым больш асабістых дасягненняў, тым мацнейшая наша Беларусь» .

Комплекс эканамічных, ідэалагічных, культурных і іншых мерапрыемстваў, запланаваных у Год якасці, накіраваны на дасягненні амбіцыйнай мэты: паставіць кантроль якасці тавараў і паслуг, якасці жыцця краіны на больш высокі ўзровень. І гэтая мэта будзе дасягнута, калі кожны беларус вызначыць для сябе свой асабісты план па павышэнні якасці сваёй працы, свайго жыцця і будзе старанна яму прытрымлівацца.

Стандарты якасці мы захавалі, прымножылі, зараз - этап паляпшэння. Задавольвацца дасягнутым нельга!