1-я гарадская клінічная бальніца

Шчытападобная жалеза - адна з найбуйнейшых эндакрынных залоз у арганізме. Яна кантралюе абмен рэчываў у арганізме - хуткасць спальвання энергіі, сінтэзаванне бялкоў і ступень адчувальнасці арганізма да іншых гармонаў. Яна выконвае гэтыя функцыі з дапамогай продуціруемых тіреоідных гармонаў - тыраксіну(Т4) і трійодтіроніна(Т3).

Падчас цяжарнасці нармальнае функцыянаванне шчытападобнай залозы вельмі важна, т.я. яе гармоны спрыяе росту і развіццю плёну, асабліва цэнтральнай нервовай сістэмы і костак, якія дзякуючы гэтым гармонам правільна насычаюцца мінераламі.

Захворванні шчытападобнай залозы ў 8-10 разоў часцей сустракаюцца ў жанчын, чым у мужчын. Сярод захворванняў шчытападобнай залозы самыя распаўсюджаныя:

1. Тырэяідыт - запаленне шчытападобнай залозы
2. Гіпертырэёз
3. Гіпатэрыёз
4. Зоб
5. Рак шчытападобнай залозы

Нелеченные захворванні ЩЖ пры цяжарнасці ўяўляюць небяспеку для будучай маці і для плёну, які развіваецца. У апошнія гады распаўсюджанасць захворванняў шчытападобнай залозы ў жанчын падчас цяжарнасці расце. Наступіла цяжарнасць можа прыводзіць як да пагаршэння, так і да паляпшэння папярэдняга захворвання шчытападобнай залозы.

Цяжарнай вельмі важна самой цікавіцца станам сваёй шчытападобнай залозы, паколькі гэты орган, пры парушэнні яго функцыянавання, не баліць, а яе павелічэнне можа доўгі час застацца незаўважаным.

Шчытападобная жалеза цяжарнай адчувае падвойную нагрузку, т.я. працуе на два арганізмы адразу. Закладка ЩЖ адбываецца на 4-5 тыдні, а з 12 тыдня яна пачынае функцыянаваць (назапашваць ёд і сінтэзаваць гармоны), да 16-17 тыдня яна сфарміравана цалкам і актыўна функцыянуе. Адзінай крыніцай ёду для сфарміраванай ЩЖ дзіцяці служыць той ёд, які функцыянуе ў крыві маці. Калі ў харчаванні цяжарнай недастатковая колькасць ёду, то шчытападобная залоза рэзка зніжае выпрацоўку гармонаў, што адмоўна адбіваецца на развіцці малога: нават калі ён нарадзіўся фізічна здаровым, разумовыя здольнасці ў яго могуць быць ніжэйшыя, чым у яго аднагодкаў.

Сілкаванне цяжарнай павінна быць паўнавартасным і збалансаваным. Шмат ёду змяшчаецца ў морапрадуктах, рыбе, марской капусце бульбе, памідорах, бураках, ківі, хурме. Сутачнае запатрабаванне ёду пры цяжарнасці - 150-200 мг у суткі.

Сярод асноўных парушэнняў функцыі шчытападобнай залозы вылучаюць гіпертіреоз і гіпатэрыёз. Абодва станы валодаюць адмоўным уздзеяннем на плён і зыход цяжарнасці. Цяжарных з паталогіяй шчытападобнай залозы павінен назіраць лекар акушэр і кансультаваць пастаянна эндакрынолаг. Для выяўлення віду парушэнняў функцыі шчытападобнай залозы зрабіць даследаванне крыві на вызначэнне гармонаў шчытападобнай залозы і тіреотропного гармона.

Пры гіпатэрыёзе функцыя шчытападобнай залозы зніжаецца і гармонаў выпрацоўваецца недастаткова, што вельмі часта становіцца прычынай таго, што жанчына наогул не можа зацяжарыць.

Калі ж цяжарнасць усё ж наступіла, то ў цяжарнай, як правіла, назіраюцца наступныя сімптомы:

• слабасць, дрымотнасць
• паніжаная працаздольнасць
• непамятлівасць
• павышэнне масы цела, ацёкі
• сухасць скуры і валасоў
• завалы, сімптомы гемарою
• часта развіваецца пачуццё трывогі і дэпрэсія.

На працягу ўсёй цяжарнасці і груднога гадавання неабходна праводзіць ёдапрафілактыку фізіялагічнымі дозамі ёду. Пры недахопе гармонаў шчытападобнай залозы праводзіцца замяшчальная тэрапія ў выглядзе гармонаў тыраксіну.

Гіпертырэёз

Пры гіпертіреоз адбываецца супрацьлеглае гіпатэрыёзу стан, пры якім актыўнасць шчытападобнай залозы празмеру павышаецца. Залішняя выпрацоўка гармонаў ЩЖ вельмі таксічна дзейнічае на які развіваецца плён, атручваючы яго і правакуючы развіццё розных уродстваў і нават згуба плёну. Такім цяжарным прызначаюць прыём антитиреоидных прэпаратаў, здольных душыць функцыю шчытападобнай залозы.

Цяжарным з гіпертіреоз неабходна выключыць ёд з прадуктаў харчавання і ўжытку:

• не змазваць ёдам раны
• ёдаваную соль замяніць на звычайную
• прыбраць з рацыёну прадукты, у якіх змяшчаецца шмат ёду.

Сімптомы гіпертіреоз (тіреотоксикоз):

1. прыкметнае павелічэнне шчытападобнай залозы
2. частае мачавылучэнне
3. імклівае пахуданне
4. падвышаная потлівасць
5. павышэнне тэмпературы цела.
6. павышэнне АЦ частае сэрцабіцце.
7. рэзкая змена настрою, парушэнне сну, раздражняльнасць.

Дзякуючы сучаснай медыцыне, пад строгім кантролем лекараў акушэраў і эндакрынолагаў можна пазбегнуць ускладненняў ад няправільнай працы шчытападобнай залозы, выносіць і нарадзіць здаровага немаўля нават цяжарным з працяглай і хранічнай плынню хваробы.

Цяжарныя, якія пражываюць у г. Мінску і пакутуюць на захворванні шчытападобнай залозы, назіраюцца ў 4 жаночай кансультацыі і родадазваляюцца ў радавым аддзяленні УАЗ «1 гарадская клінічная бальніца».